120 dünya liderinin katıldığı "The UN Climate Change Conference in Glasgow" Birleşmiş Milletler Glasgow İklim Değişikliği Konferansı (COP26), Paris İklim Anlaşmasının (2016), global sıcaklık artışının, "endüstri öncesi" ortalama sıcaklığının 2 derece üstünün aşağısına çekmek ve bu sıcaklık artışını max 1,5 derece ile sınırlandırmak hedefini teyit etti. Burada endüstri öncesi ortalama sıcaklık neydi peki sorusunun yanıtı ise; 1700 lü yılların sonunda İngiltere'de başlayan sanayi devrimi öncesi ortalama sıcaklık, yani; referans noktası 1720-1800 yılları arası sıcaklık değerleri ( 1600'lü yılların sonunda düşük güneş patlamaları ve lekeleri, 1810 ve 1880 yılları arası ise yüksek volkanik hareketlilik nedeniyle ortalama sıcaklıklar hayli değişken olması 1720-1800 yılları arsının referans noktası olarak alınmasını etkilemiştir -kaynak "the conversation, academic rigour-). Aşağıdaki grafikte ise 1850-1900 arası referans aralığı alınmıştır.
Bununla beraber COP26 da en somut çıktıların başında, 2050 yılı için hedeflenen net-zero emisyon taahhütüne ulaşabilmek için, önümüzdeki 10 yıl içinde CO2 salınımını %45 oranında azaltmaya karar verilmiş olmasıydı. Ülkelerin bu yol haritası kapsamında ulusal planlarını 2022 yılı içinde anons etmelerine karar verildi.
Bu hedeflere ulaşmak için kömür ve fosil yakıt kullanımın çok yüksek ölçüde azaltılması gerektiği de vurgulanmıştır ki dünya enerji üretiminin bu ikiliye bağlı olduğu gerçeğini elimizde somut veri olarak duruyor olmasına rağmen. Gelişmiş ülkeler bu hedefleri gerçekleştirmek için 100 milyar usd para aktaracaklarını 2016 Paris Sözleşmesinde deklere etmişlerdi fakat bu 2021 yılına kadar gerçekleşmedi. Glasgow da ise gelişmiş ülkeler bu miktar paranın aktarılmasının 2023 yılında tamamlanacağı sözünü verdiler (https://www.un.org/en/climatechange/cop26).
Diğer önemli alınan başlıca kararlar:
Ormanlar
137 ülke, 12 milyar dolar kamu ve 7,2 milyar dolar özel iştirak fon desteği ile, 2030'a kadar orman kesim hızını azaltmak ve yok olan orman alanlarını tekrar canlandırmak için karar birliğine vardılar. 30 adet büyük finansal enstitü CEO'su, ormansızlaştırmaya neden olacak herhangi bir projeyi finanse etmeyeceklerini taahhüt ettiler.
Methane
103 ülke (bunlardan 15'i major methane üretici/tedarikçisi), 2030 yılına kadar methan emisyonunu 2020 değerine göre %30 azaltacaklarını taahhüt ettiler (Global Methane Pledge) -Methane en etkili greenhouse gazlarından biri ki, insan aktivitelerinden kaynaklı ısınmanın üçte biri methane gazından kaynaklı.
Arabalar
30 ülke ve 6 büyük araba üretici firma, arabalardan kaynaklı emisyonu 2040 yılına kadar global ölçüde, 2035 yılına kadar ise lider ülkelerde "0" a indirme taahhütü verdiler ki karasal taşıma (land transportation) toplam global emisyonun %10'undan sorumlu.
Kömür
Avrupa, İngiltere, ABD ve Güney Afrika liderleri, enerji üretiminin dünyadaki en fazla karbon içerikli üretime dayanan ülkesi olan Güney Afrika'yı bu karbon bağımlılığından kurtarmak için anlaştılar. Sırf kömür bağımlılığını daha yeşil kaynaklara yönlendirmek için 3-5 yıl içerisinde Güney Afrika'ya 8,5 milyar dolar ayrılacağı taahhüt edildi.
Özel Finans Sektörü
45 ülkeden 450 kadar, 130 trilyon dolardan fazla asete hükmeden büyük finans firması global-net-zero hedefi için finansman ayıracaklarını taahhüt ettiler.
Not: Bilgilerin çoğu Birleşmiş Milletler, Climate Action çalışmasından alınmıştır https://www.un.org/en/climatechange/cop26
